طرز تهیه خورشت فسنجان

خورشت فسنجان یکی از اصیل‌ترین و شناخته‌شده‌ترین غذاهای ایرانی است که با ترکیب گردوی آسیاب‌شده، رب انار و پیاز تفت‌داده‌شده، طعمی منحصربه‌فرد و عطر دلنشینی ایجاد می‌کند. این خورشت در مناطق مختلف ایران با طبع و ذائقه‌های گوناگون تهیه می‌شود؛ برخی آن را ملس می‌پسندند، برخی کاملاً ترش و گروهی هم شیرین. انتخاب بین استفاده از مرغ تکه‌ای، گوشت قلقلی یا حتی قارچ، به سلیقه و سبک تغذیه‌ای افراد بستگی دارد.

در ادامه این مطلب، طرز تهیه خورشت فسنجان برای 4 نفر را به صورت مرحله‌به‌مرحله بررسی خواهیم کرد. همچنین اگر قصد دارید این غذا را برای مراسم یا مهمانی‌های بزرگ آماده کنید، دستور کامل و دقیق فسنجان مجلسی برای 80 یا 100 نفر نیز ارائه خواهد شد. علاوه بر این، به نکات کلیدی و مهمی اشاره خواهیم کرد که به شما کمک می‌کند تا خورشتی با طعمی متعادل، بافتی یکدست و رنگی دلنشین تهیه کنید. اگر قصد دارید یک خورشت فسنجان حرفه‌ای، مجلسی و متناسب با ذائقه خانواده خود تهیه کنید، مطالعه ادامه این راهنما را از دست ندهید.

طرز تهیه خورشت فسنجان با مرغ

خورشت فسنجان با مرغ یکی از پرطرفدارترین غذاهای ایرانی است که از دیرباز به عنوان غذای اصلی در سفره ایرانیان جای داشته است. طرز تهیه فسنجان با مرغ بسیار ساده است، اما برای جا افتادن مواد و پخت کامل خورشت نیاز به زمان کافی دارید. آماده‌سازی مواد اولیه حدود ۱۵ دقیقه و زمان پخت این خورشت خوشمزه حدود ۴ ساعت خواهد بود. برای تهیه این خورشت جا افتاده با مغز گردوی آسیاب شده، طبق دستور زیر پیش بروید:
در مرحله اول مرغ‌ها را بشویید و مقداری نمک و فلفل روی آن‌ها بپاشید. پیاز رنده شده را به همراه مغز گردوی آسیاب شده و کمی زردچوبه تفت دهید، سپس سه پیمانه آب به مواد اضافه کنید.

اجازه دهید گردوها به خوبی بجوشند تا روغنشان خارج شود. مرغ‌ها را در ماهیتابه‌ای دیگر با حرارت ملایم سرخ کنید و برای از بین بردن بوی زهم، کمی زردچوبه روی مرغ‌ها بپاشید.

بعد از گذشت حدود ۲۰ دقیقه از پخت گردو، رب انار را به مخلوط اضافه کرده و خوب هم بزنید.

در آخرین مرحله، شکر را به خورشت اضافه کنید تا طعم فسنجان با مرغ به خوبی شیرین و متعادل شود. پودر کنجد که با گردوی آسیاب شده چرخ شود، باعث بیشتر شدن خاصیت این خورشت شده و خواص کنجد برای بدن انسان غیر قابل شمارش است.

مواد لازم خورشت فسنجان با مرغ

مغز گردوی آسیاب شده : نیم کیلو
گوشت مرغ تکه شده : به تعداد افراد
شکر : سه قاشق غذاخوری ( به دلخواه )
رب انار ترش یا شیرین : یک پیمانه 300 گرمی
آبلیمو تازه : 3 قاشق غذاخوری
فلفل و نمک : به میزان لازم
پیاز رنده شده متوسط : یک عدد
روغن : به میزان لازم
زرشک : به دلخواه و به میزان لازم
مواد لازم خورشت فسنجان با مرغ برای 2 نفر
مغز گردوی تازه و آسیاب شده : 200 گرم
مرغ تکه ای : دو عدد ( ران یا سینه )
پیاز : یک عدد متوسط
رب انار : دو قاشق غذاخوری
نمک، فلفل و زردچوبه
روغن : به میزان لازم
شکر : یک قاشق غذاخوری ( به دلخواه )

مواد لازم خورشت فسنجان با مرغ برای 4 نفر

ران یا سینه مرغ: ۴ تکه (ترجیحاً ران با پوست برای طعم بهتر)
گردوی آسیاب‌شده: ۳۰۰ گرم
پیاز متوسط: ۱ عدد (رنده ریز شده)
رب انار: ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری (ترش، شیرین یا ملس بنا به ذائقه)
زردچوبه، نمک، فلفل سیاه: به مقدار لازم
شکر: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری (در صورت تمایل برای طعم شیرین)
زعفران دم‌کرده: ۱ قاشق غذاخوری (اختیاری)
روغن مایع: به مقدار لازم
یخ : چند تکه کوچک برای روغن‌اندازی در پایان پخت

مواد لازم خورشت فسنجان با مرغ برای 8 نفر

مرغ : 800 گرم
گردوی آسیابی : 400 گرم
پیاز : 4 عدد
رب انار : 250 گرم
شکر : 4 قاشق غذاخوری
زعفران دم کرده : به میزان لازم
نمک، فلفل و زردچوبه
آب : 4 لیوان

طرز تهیه خورشت فسنجون رشتی با مرغ

برای تهیه خورشت فسنجان رشتی با مرغ، ابتدا مرغ را تکه‌ تکه کرده و خوب بشویید. سپس پیاز را به صورت خلالی خرد کرده و درون ماهیتابه بریزید. پیازها را با مقداری روغن تفت دهید تا سبک و طلایی شوند. در این مرحله، ادویه‌های مورد نیاز مانند زردچوبه، فلفل و نمک را اضافه کنید. در همین حین، گردوهای آسیاب‌ شده را با کمی آب مخلوط کنید تا حالت خمیری پیدا کنند. حالا نوبت پخت خورشت است. ابتدا گردو را به مرغ اضافه کنید و کمی تفت دهید، سپس رب انار و مقداری آب به ترکیب بیفزایید. پس از آن، زعفران دم‌ کرده و شکر را نیز اضافه کنید. حرارت را ملایم کرده و اجازه دهید خورشت به‌آرامی بپزد و به‌خوبی جا بیفتد. هر چه زمان پخت بیشتر باشد، خورشت خوشمزه‌تر و روغن‌ انداخته‌تر خواهد شد. رشتی ها با وجود اطلاعاتی که از خواص پسته دارند، گاهی اوقات درون ترکیب خورشت فسنجان به سبک رشتی از این مغز خوشمزه نیز استفاده می کنند.

مواد لازم خورشت فسنجون رشتی با مرغ

مرغ : به میزان دلخواه
گردو آسیاب شده ی تازه : 250 گرم
پیاز بزرگ : یک عدد
رب انار ترش : 4 قاشق غذاخوری
آب : به میزان لازم
روغن : به میزان لازم
زعفران : به میزان لازم
شکر : به میزان لازم ( اختیاری )

طرز تهیه خورشت فسنجان با گوشت

برای تهیه خورشت فسنجان با گوشت ابتدا پیاز ها را درون روغن تفت دهید و سپس گوشت ( قلقلی یا تکه ای ) را اضافه کنید. گردوی آسیاب شده را درون گوشت ها ریخته و تفت دهید. رب انار و ادویه جات را اضافه کرده و با مقداری آب روی حرارت ملایم قرار دهید. رعایت نکات ریز در پخت این غذا بسیار کلیدی است. پیاز را آنقدر تفت دهید تا سبک و طلایی شود. برای تهیه این خورشت با گوشت قلقلی پیاز را درون گوشت چرخ کرده رنده کنید. زعفران و سایر ادویه ها را اضافه کرده و به شکل قلقلی های ریز در بیاورید. گوشت ها را آنقدر تفت دهید تا رنگش عوض شود. در مرحله آخر برای تنظیم طعم خورشت رب انار و شکر را اضافه کنید. ترکیب گوشت و گردو آسیاب شده با توجه به خواص گردو و گوشت برای بدن بسیار مفید است.

مواد لازم برای تهیه فسنجان با گوشت برای 80 - 100 نفر

مواد لازم برای تهیه فسنجان برای 80 - 100 نفر به شرح زیر است :
مغز گردوی آسیاب شده : پنج کیلوگرم
پیاز متوسط : پنجاه عدد
رب انار ترش یا شیرین : دو کیلوگرم
گوشت : هشت کیلوگرم
روغن : به میزان لازم
ادویه : به میزان لازم
زعفران دم کرده : دو الی چهار گرم
شکر : یک قاشق غذاخوری
آب: به میزان لازم

مواد لازم برای تهیه فسنجان با گوشت قلقلی برای 4 نفر

مواد لازم برای تهیه فسنجان با گوشت قلقلی برای 4 نفر به شرح زیر است :
گوشت چرخ کرده : 300 گرم
پیاز متوسط : دو عدد
گردو آسیاب شده : 250 گرم
رب انار : یک پیمانه
شکر : دو قاشق غذاخوری
زعفران دم کرده : یک قاشق غذاخوری
ادویه : به میزان لازم
روغن به میزان لازم

مواد لازم خورشت فسنجان با گوشت چرخ کرده

گوشت چرخ کرده : 400 گرم
گردو آسیاب شده : دو پیمانه
پیاز : دو عدد
رب انار : 3 قاشق غذاخوری
نمک و فلفل سیاه : به میزان لازم
شکر : به میزان لازم و در صورت نیاز
روغن مایع : به میزان لازم
آب : 4 لیوان

طرز تهیه خورشت فسنجان با گوشت بوقلمون

برای تهیه خورشت فسنجان با گوشت بوقلمون ابتدا سینه یا ران بوقلمون را خرد کرده و برای گرفته شدن بوی زهم گوشت، بوقلمون را با پیاز، سیر، هویج و روغن بپزید. پیاز را با گردوهای آسیابی تفت داده و سپس رب انار و ادویه ها را بریزید. گوشت پخته شده را با آب به ترکیب اصلی اضافه کرده و اجازه دهید به خوبی بپزد و جا بیفتد. میزان رب انار و شکر را بر اساس ذائقه ی خود تنظیم کنید. بعضی آشپزها با استفاده از فندق در خورشت فسنجان، میزان کمتری مغز گردو استفاده می کنند و خورشتی که به این شکل پخته می شود، طعم متفاوت تری خواهد داشت. 

مواد لازم خورشت فسنجان با گوشت بوقلمون

گوشت بوقلمون (سینه یا ران): نیم کیلو
گردو: 250 گرم
پیاز متوسط : 2 عدد
رب انار: 1/2 تا 1 پیمانه (بسته به ذائقه)
نمک، فلفل سیاه، زردچوبه : به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
آب: به میزان لازم
پیاز، هویج، کرفس، سیر (برای پخت گوشت)

طرز تهیه خورشت فسنجان با گوشت اردک

برای تهیه خورشت فسنجان با گوشت ادرک، در مرحله اول باید گوشت اردک را به قطعات مناسب برش دهید و با ادویه مخصوص مزه‌دار کنید. گوشت را پس از مزه‌دار کردن، در فر یا قابلمه قرار دهید و با افزودن مقدار مناسبی آب بگذارید تا کاملاً بپزد و نرم و لطیف شود. برای تهیه سس فسنجان، گردوها را آسیاب کرده و در روغن تفت دهید تا بوی خامی آنها گرفته شود. سپس پیازهای نگینی خرد شده را به گردو اضافه کنید و با هم تفت دهید تا طلایی شوند. رب انار و ادویه‌ها را به مخلوط اضافه کنید، سپس مقداری آب به فسنجان بیفزایید و اجازه دهید روی حرارت کم به آرامی بپزد تا سس غلیظ و خوش‌طعم شود. 

مواد لازم خورشت فسنجان با گوشت اردک

گوشت اردک: 1 کیلوگرم
پیاز: 2 عدد متوسط
رب انار: 3 قاشق غذاخوری (بسته به ذائقه و ترشی دلخواه)
شکر: 2 قاشق غذاخوری (اختیاری، برای شیرین کردن خورشت)
گردو: 500 گرم
نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
زردچوبه: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
آب یا آب مرغ: به میزان لازم

10 نکته و ترفند برای خوشمزه تر شدن خورشت فسنجان

• استفاده از مواد اولیه با کیفیت و خرید گردوی امسالی برای خورشت فسنجان 
• از مواد اولیه به میزان لازم استفاده کنید.
• برای اینکه مغز گردوی آسیاب شده بهتر روغن بدهد، می توانید آن را مجددا چرخ کنید.
• اضافه کردن یخ به ترکیب خورش باعث می شود به خورشت شوک وارد شده و روغن بیشتری بیندازد.
• در فسنجان ترش اگر از کمی شکر استفاده کنید باعث بهتر و لذیذتر شدن طعم آن می شود.
• تفت دادن مغز گردو با رب انار باعث خوش رنگ تر شدن ترکیب خورشت می شود.
• زعفران علاوه ر خوش رنگ تر کردن فسنجون، عطر بی نظیری به آن می بخشد.
• سعی کنید پیاز ها را با رنده ریز رنده کنید تا پس از پخت پیدا نباشند.

کلام آخر

طرز تهیه انواع مدل های خورشت فسنجان در ایران بسیار رایج بوده و این غذا یکی از اصلی ترین غذاهای معروف ایرانی در میان ملت های مختلف محسوب می شود. فسنجون با مرغ، گوشت، قارچ و بوقلمون نیز پخته می شود که بر اساس ذائقه ی خانواده های ایرانی در دو نوع ترش و شیرین پخته می شود. رعایت نکات اولیه در تهیه ی این خورشت خوشمزه و جذاب و همچنین استفاده از مواد اولیه با کیفیت در طعم نهایی این خورشت تاثیر به سزایی دارد. این غذا برای افرادی که کبد چرب دارند با وجود چربی بالا مفید بوده و  نباید از فواید گردو برای کبد چرب غافل شوید.