خورشت فسنجان که ترکیبی از مغزیجات و رب انار است، یکی از پرطرفدار ترین و خوشمزه ترین غذاهای ایرانی محسوب می شود که بسیاری از مناطق ایران به عنوان غذای اصلی در مهمانی هایشان این خورشت را با برنج ایرانی سرو می کنند. این غذا هم با مرغ و هم با گوشت پخته می شود و هر خانواده بسته به سلیقه و شرایط، این خورشت را با یکی از این دو قلم می پزد. این غذا را هم می توان به صورت شیرین و هم ترش سرو کرد. مردمان خطه ی شمال ایران معمولا این غذا را به صورت ترش یا ملس درست می کنند.
فهرست عناوین
طرز تهیه فسنجان با مرغ
برای تهیه فسنجان با مرغ، بعد از شستن مرغ ها آنها را نمک و فلفل مزه دارد کنید. مغز ها را که از قبل آسیاب کرده اید، به همراه پیازی که با رنده ریز آماده شده تفت دهید و برای مزه ی بهتر به آن زردچوبه اضافه کنید. مخلوط پیاز و مغزیجات مورد نیاز را روی حرارت گذاشته و به میزان لازم آب بریزید و صبر کنید تا جوش بیاید. مغز ها حداقل بیست دقیقه زمان لازم دارند تا به خوبی پخته شده و روغن پس بدهند. در ماهیتابه ای جدا، دو طرف مرغ ها را در روغن سرخ کنید تا اصطلاحا نیم پز شوند. برای از بین بردن بوی زهم مرغ ها، از زردچوبه کمک بگیرید. زمانی که روغن مغزها در اثر جوشیدن درآمد، رب انار را به همراه ادویه های لازم به آن اضافه کنید. اضافه کردن مرغ های سرخ شده در این مرحله اتفاق می افتد. اگر به خورشت فسنجان شیرین علاقه دارید، پس از پخت در مرحله ی آخر به همراه زعفران دم شده کمی شکر به خورشت اضافه کرده و اجازه دهید بجوشد. برای روغن انداختن و زیباتر شدن ظاهر خورشت، در مرحله ی اخر به آن چند قطعه یخ اضافه کنید تا روغن بیشتری بیندازد. بدون شک خورشت فسنجان با خرید گردو امسالی بسیار خوشمزه تر خواهد بود.
طرز تهیه فسنجان با گوشت قلقلی
برای تهیه ی فسنجان با گوشت قلقلی، ابتدا لازم است گوشت چرخ کرده را با پیاز رنده شده مخلوط کرده و به خوبی ورز دهید تا گوشت و پیاز به خوبی مخلوط شوند. سپس گلوله هایی درست کرده و آنها را در روغن سرخ کنید. وقتی گوشت های قلقلی به خوبی سرخ شدند، آنها را از ماهیتابه خارج کرده و کنار بگذارید. در ماهیتابه یا قابلمه ای که گوشت ها را در آن سرخ کردید، پیاز رنده شده را سرخ کرده و با زردچوبه آن را مزه دار کنید. مغز هایی که از قبل آسیاب کرده اید را به پیاز ها اضافه کرد و پس از کمی تفت خوردن با پیاز، آب جوش اضافه کنید. رب انار شیرین یا ترش را توجه به سلیقه ی غذایی خانواده به خورشت اضافه کرده و اجازه دهید به خوبی مخلوط شوند و اصطلاحا روغن بیندازند. پس از پخت کامل مواد، گوشت های قلقلی که از قبل آماده کردید به مواد آن اضافه کنید و اجازه دهید به خوبی بپزد. با گذشت زمان رنگ خورشت تیره تر شده و همینطور مغز ها روغن بیشتری از خود پس میدهند. روغن مغزها نه تنها برای سلامتی مضر نیست، بلکه با توجه به خواص گردو بسیار مفید هم هست.
طرز تهیه خورشت فسنجان با قارچ
خورشت فسنجان با قارچ مخصوص کسانی است که گیاهخوار هستند یا علاقه ای به گوشت و مرغ در غذا ندارند. مثل همیشه مغزیجات را با پیاز بپزید و بگذارید به خوبی روغن پس بدهد. قارچ ها را خرد کرده و تا خشک شدن آب قارچ، به تفت دادن آن ادامه دهید. وقتی آب قارچ کشیده شد، زعفران، نمک و دیگر ادویه های لازم را اضافه کنید. قارچ ها را به مخلوط رب انار و گردوها اضافه کرده و اجازه دهید به آرامی با هم بپزند تا خورشت به قوام دلخواه برسد.
مواد لازم برای تهیه خورشت فسنجان برای 4 نفر
- 500 گرم انواع مغز های آسیاب شده
- گوشت یا مرغ به مقدار لازم
- 300 گرم رب انار
- درصورتیکه به طعم شیرین این خورشت علاقه دارید، حدود 3 قاشق غذاخوری شکر
- فلفل و نمک به میزان لازم
- پیاز رنده شده یک عدد
- روغن به میزان لازم
- زعفران دم کرده به میزان لازم
ترفند های پخت بهتر فسنجان
ترفند های پخت بهتر فسنجان، پیچیده نبوده و تنها با رعایت چند نکته ی ریز می توانید غذایی بی نظیر و خوشمزه طبخ کنید. اولین و مهم ترین نکته استفاده از مواد اولیه ی تازه است. تازه بودن مغزها به عنوان اصلی ترین رکن پخت این غذا شناخته می شود. با انداختن چند تکه یخ هنگام پخت غذا، به مواد غذایی شوک وارد می شود و باعث می شود روغن بیشتری پس داده شود. تفت دادن بیش از حد گردوها باعث تلخ و سیاه شدن آنها شده و طعم خورشت شما را خراب خواهد کرد. برای داشتن خورشت فسنجان لعاب دار، می توانید سیب درختی که با رنده ی ریز آماده شده است را به آن اضافه کنید تا غلیظ تر شود. علاوه بر مغزیجات مختلف، می توان به میزان یک سوم از مغز پسته آسیاب شده استفاده کرد. هر چه مغزها بیشتر آسیاب شوند، روغن بیشتری پس خواهند داد. بسیاری از آشپزان ایرانی از پوره ی کنجد در مخلوط گردوی خود استفاده می کنند تا از خواص کنجد بهره مند شوند.
انواع خورشت فسنجان
انواع خورشت فسنجان که در شهرهای مختلف ایران سرو میشود شامل فسنجون شیرازی، گیلانی، کرمانشاهی و مازندرانی بوده و مردم هر شهر روش پخت مخصوص به خود را دارند. فسنجون شیرازی با گوشت و زرشک پخته می شود. فسنجون گیلانی نیز با مخلوط مغز هایی مثل فندق بعلاوه ی انواع سبزیجات طبخ می شود. در فسنجون کرمانشاهی از پیاز و سیر فراوان در کنار مواد دیگر استفاده می شود. مردم مازندران در خورشت فسنجون از ادویه های خاص محلی و زنجبیل استفاده میکنند و اکثرا به فسنجون ترش عادت دارند. هر یک از مناطق ایران، پخت این خورشت را به روش های مختلفی انجام می دهند که هر یک از آنها طعم و مزه ی خاص خودش را دارد برای مثال ساکنین دامغان از خواص پسته برای تهیه فسنجون استفاده می کنند. می توانید با اضافه کردن سایر مغزها طعم های مختلف این خورشت را امتحان کنید.
کلام آخر
خورشت فسنجان به عنوان یکی از قدیمی ترین و خوشمزه ترین غذاهای ایران است که با برنج سفید ایرانی سرو می شود. در کنار این خورشت سبزی خوردن تازه و ماست سرو کنید تا میز غذایتان را پر کند. خانواده های ایرانی در مهمانی های مهم خود اقدام به پخت این خورشت می کنند و بر اساس ذائقه ی خانواده شیرین، شور یا ملس آن را سرو می کنند. تازه بودن مغز و همچنین آسیاب آن به روش صحیح در طعم غذا تاثیر زیادی داشته و همچنین تفت دادن بیش از حد آن باعث تغییر در رنگ غذا می شود. فسنجان هر چه روغن بیشتری داشته باشد خوش طعم تر است ولی این روغن، همان روغنی است که گردوها پس می دهد و در هنگام پخت احتیاجی به اضافه کردن روغن نیست.
