الوک یا بادام کوهی

الوک یا بادام کوهی (Amygdalus scoparia)، نام درختچه ای وحشی است که بیشتر در مناطق کوهستانی و نیمه‌خشک رشد می‌کند. این گیاه دارویی با خواص ضدالتهابی، ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی خود، از دیرباز در طب سنتی ایران، هند و خاورمیانه کاربرد فراوانی داشته است. بسیاری از مردم از الوک به‌عنوان درمانی طبیعی برای مشکلات گوارشی، پاکسازی بدن و حتی بهبود سلامت پوست استفاده می‌کنند. در سال‌های اخیر، این گیاه جایگاه ویژه‌ای در دنیای طب مکمل و محصولات سلامتی یافته است. پاسورک به طور کلی دارای طعمی تلخ است، اما پس از فرآوری و شیرین شدن، به عنوان یک مغز خوراکی مقوی و یا در تهیه روغن و ضماد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خواص مغز الوک چیست؟

مغز الوک، دارای خواص متعددی است که در طب سنتی مورد توجه است. این مغز شباهت زیادی به مغز بادام تازه  دارد اما طبع و خواص آن اندکی متفاوت است.

1. سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها: مغز این گیاه حاوی ترکیبات فنولی، ویتامین E و دیگر آنتی‌اکسیدان‌هاست که از سلول‌های بدن در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت کرده و روند پیری را کند می‌کند.
2. کمک به سلامت قلب: چربی‌های غیر اشباع مفید در مغز پاسورک، به کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک می‌کنند. مصرف منظم و متعادل آن به سلامت عروق و قلب کمک می‌کند.
3. تقویت سیستم ایمنی: وجود ویتامین E، زینک و منیزیم در مغز پاسورک، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و مقاومت در برابر عفونت‌ها را افزایش می‌دهد.
4. مفید برای پوست و مو: روغن طبیعی موجود در این دانه، پوست را نرم کرده و به کاهش خشکی، اگزما و چین‌وچروک کمک می‌کند. همچنین در تقویت و درخشندگی مو نیز مؤثر است.
5. کمک به کاهش وزن: بادام کوهی به‌دلیل فیبر بالا و چربی‌های مفید، احساس سیری طولانی ایجاد می‌کند و از پرخوری جلوگیری می‌کند. در رژیم‌های لاغری، مصرف کنترل‌شده آن توصیه می‌شود.
6. بهبود عملکرد مغز: اسیدهای چرب امگا-۳ و ویتامین B موجود در مغز آن، عملکرد مغز را بهبود می‌دهند، حافظه را تقویت می‌کنند و از ابتلا به آلزایمر جلوگیری می‌نمایند.
7. مناسب برای بیماران دیابتی: با شاخص گلیسمی پایین و فیبر زیاد، این دانه مقوی می‌تواند به تنظیم قند خون کمک کند؛ البته باید با مشورت پزشک مصرف شود.

خواص الوک شیرین شده چیست؟

الوک شیرین‌شده، همان مغز الوکی‌ست که تلخی‌ آن گرفته شده و قابل مصرف خوراکی به‌صورت روزمره است و فواید بی‌نظیری دارد. این مغز منبع خوبی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها است و می‌تواند به تقویت قوای جنسی، نرم کردن سینه، درمان تنگی نفس و ورم‌های ریه یا سینه کمک کند. همچنین، مصرف آن می‌تواند در درمان اسهال و زخم روده و تقویت قوای عمومی بدن موثر باشد.

خواص خوردن الوک در بارداری

خوردن الوک در بارداری در صورت رعایت تعادل مفید است. پاسورک منبع خوبی از مواد مغذی و ویتامین های ضروری برای مادر و جنین است. بادام کوهی دارای اسید فولیک برای پیشگیری از نقص های عصبی در جنین تازه تشکیل شده می باشد و کلسیم و آهن موجود در آن برای رشد کودک و بدن مادر لازم است.

خواص پاسورک برای زنان چیست؟

خواص پاسورک برای زنان آن قدر زیاد است که مصرف آن به خانم ها برای تقویت تخمدان و افزایش قدرت باروری توصیه می شود. این گیاه دارویی می تواند علائم یائسگی را به تاخیر بیاندارد و منجر به بهبود خلق و خوی در دوران قائدگی شود. الوک می تواند در تنظیم هورمون های زنانه موثر باشد و با افزایش انرژی مانع خستگی و بی حالی در طول روز برای بانوان باشد.

الوک کوهی سرد است یا گرم؟

الوک کوهی از نگاه طب سنتی دارای طبع گرم و خشک است و برای افرادی که دارای سردی هستند پیشنهاد مناسبی است. در صورتی که شما دارای طبع گرم هستید می توانید برای استفاده از پاسورک از مصلح آن یعنی عسل استفاده کنید. این مغز پر انرژی از طبع آجیل ها بهره برده است و به همین دلیل در میان دانه های دارویی پر طرف دار است.

الوک چقدر کالری دارد؟

کالری الوک در هر 100 گرم به مقدار 598 کیلوکری است و ارزش غذایی بالایی دارد. این مغز کوهی دارای نشاسته، قند، فیبر و انواع ویتامین است. پاسورک سرشار از چربی‌های مفید است و گزینه‌ای مناسب برای افزایش انرژی در زمان ورزش می باشد. این مغز  اگر به‌صورت بو داده یا شور مصرف شود، کالری کمی بالاتر می‌رود.

ارزش غذایی الوک

ارزش غذایی الوک در جدول زیر قابل بررسی است:

آیا مغز الوک چاق کننده است؟

مغز الوک با وجود فیبر و کالری چاق کننده نیست و می تواند در رژیم آجیل و کارهش ورن مورد استفاده قرار گیرد. وجود پروتئین های ضروری در پاسورک به احساس سیری و افزایش متابولیسم بدن کمک می کند و استفاده آن به عنوان میان وعده، مانع پرخوری می شود. با این حال بهتر است در مصرف این دانه تعادل را رعایت کنید تا کالری اضافی جذب بدن شما نشود.

مضرات الوک چیست؟

مضرات الوک در مقایسه با خواص آن ناچیز است ولی در صورت مصرف زیاد ممکن است اسپاسم، حالت تهوع، سردرد و دل درد مواجه شوید. علت این امر وجود اسید هیدروسیانیک سمی و تلخ در بادام کوهی است که در نوع خام آن بیشتر از بو داده می باشد.  

طرز شیرین کردن الوک تلخ چگونه است؟

برای شیرین کردن الوک تلخ آن را در آب جوش به مدت 2 ساعت بجوشانید و سپس به مدت یک روز در آب سرد قرار دهید. این مراحل را به مدت 3 روز تکرار کنید تا تلخی بادام کوهی خارج شود. پس از شیرین شدن پاسورک، مانند روش خشک کردن گردو در خانه ، آن را در آفتاب قرار دهید تا برای مدت زمان طولانی قابل نگهداری باشد.

طرز تهیه الوک شور همین مراحل است با این تفاوت که در روز سوم  باید آن را در آب نمک قرار دهید تا مزه ی دانه ها نمکی و شور شود. سپس آن را آبکش کرده و روی حرارت ملایم قرار دهید تا تفت بخورد و مزه دار شود.

روش های مصرف الوک چیست؟

برای مصرف الوک ابتدا باید دلیل آن را مشخص کنید. در صورتی که تمایل دارید این دانه را به عنوان میان وعده استفاده کنید لازم است پاسورک شیرین را تهیه کنید و یا به روش های گفته شده تلخی مغز آن را بگیرید. سپس می توانید در برنامه غذایی خود به عنوان یکی از مغزهای پر انرژی و تنقلات سالم دهید.

برای استفاده بادام کوهی به عنوان تقویت کننده پوست و مو لازم است که روغن آن را تهیه کنید. روغن بادام کوهی در عطاری ها موجود و آماده مصرف است. از روغن الوک برای تقویت ابرو و نرم و لطافت ریشه مو استفاده می شود. در این صورت روغن آن را طبق دستور گفته شده به ریشه مو یا ابروی خود بمالید.

الوک یا بادام کوهی میوه درخت وحش در مناطق کوهستانی و سردسیر است که به دلیل خواص بالا و طبع گرمی که دارد مصرف آن در طب ایرانی توصیه شده است. این گیاه دارویی که پاسورک هم نامیده می شود، دارای طعم تلخ بوده و برای مصرف آن به عنوان خوراکی لازم است تلخی آن گرفته شود. با وجود فواید بالایی که دارد، بهتر است در مصرف آن اعتدال داشته باشید. برای خرید این دانه مقوی می توانید سفارش خود را فروشگاه های خشکبار یا عطاری های معتبر ثبت کنید.